.png)
Bij finance denken mensen vaak aan cijfers, ingewikkelde modellen en spreadsheets. En hoewel dat natuurlijk een onderdeel van finance is, is de menselijke kant minstens zo belangrijk. Met de inzichten die je uit de cijfers, modellen en spreadsheets haalt, wil je immers wat gaan doen. Hiermee kun je de organisatie in om het gesprek aan te gaan en waar nodig veranderingen teweeg te brengen.
Het kan best een opgave zijn om dit op een zo goede, effectieve manier te doen. Iedereen is verschillend, dus bij iedereen zal een andere aanpak het meest effectief zijn. Toch is er een handig model in omloop waarmee je de gedragsstijlen en persoonlijkheidstypes van mensen handig kunt onderverdelen in vier verschillende ‘bakjes’, waarmee je tot een effectieve aanpak kunt komen. Het model waar we op doelen heb je misschien al eens voorbij horen komen: het DISC-model.
Omdat we dit model binnen Fit gebruiken en erg handig vinden (we laten hem daarom ook terugkomen in onze interne opleidingen, onder meer in het Fit Finance Traineeship!), lichten we dit model graag toe. Wellicht dat jij hier in jouw werk als financial ook je voordeel mee kunt doen!
Wat is het DISC-model?
Allereerst is het natuurlijk goed om stil te staan bij wat het DISC-model precies is, om te weten waar we het over hebben.
Het DISC-model is een handige tool waarmee je op een eenvoudige manier inzicht kan krijgen in zowel je eigen gedrag als het gedrag van anderen. Door gedrag te duiden met behulp van het DISC-model kun je jezelf en de mensen om je heen beter begrijpen, wat de communicatie een stuk eenvoudiger en dus ook prettiger kan maken. Als definitie van gedrag houden we de manier waarop iemand dingen aanpakt en hoe deze persoon reageert op anderen aan.
Het model vindt zijn oorsprong in het werk van de Amerikaanse psycholoog en uitvinder Dr. William Moulton Masterson. (En naast dat je hem kan kennen van het DISC-model, is hij ook de uitvinder van de eerste werkende leugendetector!). In 1928 publiceerde hij voor het eerst over het model in het boek “Emotions of Normal People”. In dit boek vertelt hij over de vier primaire emoties die in het model benoemd worden en het bijbehorende gedrag: Dominantie, Invloed, Stabiliteit, en Conformiteit. (Herken je de eerste letters van deze emoties in de naam van het model?)
Dit zijn volgens Masterson de vier primaire emoties waar bepaalde gedragingen bij horen. Door van jezelf en anderen te weten bij welk van de primaire emoties jij je het prettigst voelt, kun je beter begrijpen waarom iemand doet wat hij doet en hierop inspelen, waardoor je effectiever kunt samenwerken en communiceren met elkaar makkelijker wordt.
De twee assen van het model: de voorkeursstijlen
Nu je weet wat het DISC-model is, wil je natuurlijk ook weten wat het precies inhoudt. In onderstaande afbeelding zie je het DISC-model terugkomen, waarin je kunt zien dat het model is opgedeeld in vier kwadranten door middel van twee assen. De horizontale as gaat van links naar rechts van taakgericht naar mensgericht, en de verticale as gaat van boven naar beneden van een actieve naar een terughoudende stijl.
Gedrag kun je van zowel jezelf als anderen observeren. Het gedrag wat jij of een ander het vaakst laat zien zal het gedrag zijn waar jij of de ander zich het prettigst bij voelt. Dit wordt in de theorie een voorkeursstijl genoemd. Spreek jij alles wat je denkt direct hardop uit, of denk je eerst goed na voordat je iets zegt? En moet bij jou alles volgens strakke regels gebeuren, of heb je liever dat iedereen in het team zich goed voelt? Hiervoor zal je een voorkeur hebben, waarmee jij jouw voorkeursstijl laat zien.
De verticale as: actief naar terughoudend
Actief gedrag kenmerkt zich door het actief opzoeken van mensen. Als je hoog op de verticale as zit sta je graag op de voorgrond en ben je niet bang om een risico te nemen. Vaak zijn ze enthousiast in hun manier van praten en zeggen ze snel wat ze denken.
Als je liever op de achtergrond blijft en een beheerste lichaamstaal hebt, kun je dit gedrag kenmerken als terughoudend. Je wordt liever bij anderen geïntroduceerd, in plaats van dat je zelf op anderen afstapt.
De horizontale as: taakgericht naar mensgericht
Naast de as actief-terughoudend hebben we ook de horizontale as: taakgericht-mensgericht.
Mensen die hoog scoren op taakgerichtheid handelen vaak rationeel. Ze wegen eerst verschillende opties af en kiezen daarna voor de beste keuze. Ze richten zich vooral op het behalen van resultaten. Verder is het afmaken van een taak vaak belangrijker dan hoe een ander in de omgeving zich voelt.
Als je vooral mensgericht bent doe je vaker dingen op gevoel. Mensgerichte mensen vinden het belangrijker dat anderen het ook naar hun zin hebben dan dat koste wat het kost de taak wordt afgerond. In tegenstelling tot de taakgerichte mensen nemen mensgerichte individuen vaak hun besluiten op basis van gevoel in plaats van op de feiten en logische argumenten.
Het model inkleuren: de vier kleuren van het DISC-model
Nu je weet hoe de assen van het DISC-model eruit zien, kunnen we de kwadranten gaan inkleuren. Deze kleuren worden gebruikt om op een handige manier de verschillende voorkeursstijlen van mensen te beschrijven.
Dominantie - Rood: De rode kleur vind je linksboven als je kijkt naar het model in de afbeelding. Mensen die voornamelijk “rood” gedrag vertonen zijn assertief, houden van risico en vrij direct in hun communicatie. Ze zijn resultaatgericht en houden van uitdagingen, waarvan de keerzijde is dat ze soms ongeduldig kunnen worden en ervan houden om anderen uit te dagen. Deze mensen zijn actief en vooral taakgericht.
Invloed - Geel: De kleur geel vind je rechtsboven in het model. “Gele” individuen zijn sociaal, enthousiast en houden van het voeren van gesprekken. Ze zijn vaak erg overtuigend in hun communicatie, maar kunnen ook impulsief zijn in hun beslissingen. Gele mensen zijn actief en vooral mensgericht.
Stabiliteit - Groen: De groene kleur vind je rechtsonder in het model. Mensen die hoog scoren in het “groen” houden van consistentie en stabiliteit. Ze zijn geduldig, kunnen goed luisteren en proberen anderen altijd te ondersteunen. Ook betekent dit dat deze mensen niet echt van verandering houden en soms moeite hebben met weerstand. Groene mensen zijn terughoudend en overwegend mensgericht.
Conformiteit - Blauw: De kleur blauw vind je linksonder in het model. Mensen die overwegend “blauw” zijn, zijn analytisch sterk en gericht op de details. Ze vinden het prettig om zich aan regels en procedures te houden, en zijn daarom vaak wat voorzichtig in hun aanpak. Blauwe mensen zijn terughoudend en vooral taakgericht.
Belangrijk om in je achterhoofd te houden voordat je het model toepast
Hoewel één kleur bij iemand vaak overheerst in zijn of haar doen en laten, is iemands persoonlijke stijl altijd een combinatie van de vier kleuren. Iemand is nooit 100% groen of 100% rood, maar altijd een combinatie van alle vier de kleuren. Een mogelijke valkuil van dit model is het overgeneraliseren of het in een hokje plaatsen van iemand op basis van een score op een DISC-test. En ondanks dat het DISC-model waardevolle inzichten geeft om betere communicatie en een effectievere teamdynamiek teweeg te kunnen brengen, is het belangrijk om te onthouden dat iedereen uniek is. Daarnaast kan je gedrag gaandeweg je leven en ontwikkeling natuurlijk veranderen door alles wat je meemaakt, dus daarom is het goed om regelmatig te reflecteren op het gedrag van jezelf en dat van anderen.
Wat verder enorm belangrijk is om te onthouden bij het gebruik van het DISC-model is dat een kleur niet beter of slechter is dan een andere. Elke kleur heeft zijn unieke kwaliteiten en valkuilen, en daarmee ook zijn eigen unieke waarde. Het begrijpen van de kleur van jou en die van de mensen om je heen kan je helpen door het bevorderen van effectieve communicatie en een betere samenwerking.
Het DISC-model toepassen
Allereerst is het goed om van jezelf te weten hoe jij scoort op DISC-model. Door jezelf op deze manier te leren kennen kun je je sterke punten verder ontdekken en ontwikkelmogelijkheden helder krijgen. Door bijvoorbeeld van jezelf te weten dat je vooral neigt naar “blauw” kun je meer leren leunen op jouw analytische vaardigheden en jezelf als spreker verder ontwikkelen.
Daarnaast heb je met het DISC-model een handige tool om gedragsstijlen te herkennen in anderen, zodat jij hierop kan inspelen in jouw communicatie. Door in gesprekken met anderen actief te luisteren kun je signalen oppikken die wijzen op de kleur van de ander. Vervolgens kun je jouw communicatiestijl aanpassen aan de persoon die je tegenover je hebt. Dit betekent niet dat je voor iedereen een act moet opvoeren, maar je stijl van communiceren toespitsen op je gesprekspartner gaat zorgen voor een effectiever en prettiger gesprek.
Merk je bijvoorbeeld dat iemand hoog scoort op “groen”? Dan zal je deze persoon wat rustiger moeten benaderen dan een “rood” persoon voor een effectief gesprek. Of wil je een “blauw” persoon een concept uitleggen? Dan zal het waarschijnlijk beter werken om een logisch beredeneerd verhaal te houden dan als je het vooral op emotioneel vlak probeert uit te leggen.
Ook als je leiding gaat geven aan een team kan het gebruiken van het DISC-model je enorm helpen. Door het DISC-profiel van je teamleden helder te hebben, kun je jouw leiderschapsstijl aanpassen aan de behoeften van jouw teamleden. Door op deze manier in te spelen op de gedragsstijlen en behoeftes van het team kun je als team sneller doelen bereiken door een soepele communicatie en betere samenwerking. Ook gaat het begrijpen van het DISC-profiel van jouw collega’s of teamleden ervoor zorgen dat je de krachten van ieder teamlid optimaal kunt benutten en ook mogelijke conflicten snel kunt identificeren.
En nu?
Middels deze blog hebben we je een beknopt overzicht proberen te geven van wat het DISC-model precies inhoudt. Door dit model te gebruiken kun je meer inzicht krijgen in zowel jouw eigen krachten, voorkeuren en mogelijke valkuilen als het gedrag van anderen beter begrijpen. Door zo je communicatie toe te spitsen op de behoefte van de ander bevorder je de communicatie en daarmee de samenwerking, waarmee je sneller tot mooiere resultaten kunt komen! Prachtig, toch?
Wil je het DISC-model nog beter begrijpen? In onze Fit boekenkast vind je sinds kort het boek “DISC: van A tot Z.” Dit boek gaat dieper in op de theorie en probeert je met heldere praktijkvoorbeelden wegwijs te maken in de wereld van DISC. Naast het lezen van dit boek komt het DISC-model ook terug in onze interne opleidingen: het Fit Finance Traineeship en Fit Digital Leadership. Omdat dit model zo effectief is in het duiden van gedrag en daarmee het bevorderen van de communicatie en samenwerking, heeft dit model een plek verdiend in ons interne curriculum.
Meer weten over deze interne opleidingen? Neem dan contact op via onderstaande knop!
